THAI FOREST ECOLOGICAL RESEARCH JOURNAL
ความสัมพันธ์ของลักษณะโครงสร้างสังคมพืชและสมบัติดินบริเวณป่าชุมชนบ้านปี้ จังหวัดพะเยา
การศึกษาความสัมพันธ์ของลักษณะสังคมพืชกับปัจจัยสมบัติดินสามารถช่วยให้มีความเข้าใจเกี่ยวกับการจัดการระบบนิเวศของป่าชุมชนได้ดียิ่งขึ้น ดังนั้นการศึกษาครั้งนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ขององค์ประกอบชนิดไม้ต้นและปัจจัยสมบัติดินในพื้นที่ป่าชุมชนบ้านปี้ ตำบลเวียง อำเภอเชียงคำ จังหวัดพะเยา โดยการวางแปลงตัวอย่างด้วยวิธีการสุ่มแบบเจาะจง ขนาด 20 เมตร x 20 เมตร จำนวน 18 แปลง พร้อมเก็บข้อมูลองค์ประกอบชนิดไม้ต้นและสมบัติดิน ทำการวิเคราะห์การจัดกลุ่มหมู่ไม้ และการจัดลำดับหมู่ไม้ในโปรแกรม PC-Ord version 6 ผลการศึกษา พบชนิดไม้ต้นทั้งหมดจำนวน 126 ชนิด 100 สกุล 41 วงศ์ มีค่าดัชนีความหลากชนิด เท่ากับ 3.93 สามารถจำแนกสังคมพืชย่อยได้ 3 สังคมย่อยตามชนิดไม้เด่น ได้แก่ สังคมป่าผสมผลัดใบมะค่าโมงเด่น ที่ถูกกำหนดด้วยอนุภาคดินทรายแป้ง สังคมป่าผสมผลัดใบตะคร้อเด่น ที่ถูกกำหนดด้วยอนุภาคดินเหนียว ค่าความเป็นกรด-ด่างดิน และปริมาณธาตุอาหารในดิน และสังคมป่าเต็งรังพลวงเด่น ที่ถูกกำหนดด้วยอนุภาคดินทราย ผลจากการวิจัยนี้บ่งชี้ว่าคุณสมบัติดินเป็นปัจจัยสำคัญที่กำหนดลักษณะสังคมพืช ดังนั้นในการจัดการป่าชุมชนบ้านปี้จึงไม่ควรมุ่งเน้นไปที่ชนิดไม้เพียงอย่างเดียวควรพิจารณาปัจจัยดินร่วมด้วย เนื่องจากโครงสร้างสังคมพืชมีความสัมพันธ์สูงต่อการเปลี่ยนแปลงสมบัติดิน
คำสำคัญ: ความหลากหลายของพรรณไม้, สมบัติดิน, ปัจจัยจำกัด, การจัดการป่าชุมชน